Οξεία περικαρδίτιδα - Συμπτώματα και Αιτίες ανάπτυξης

Η περικαρδίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του ιστού της καρδιάς (περικάρδιο), μολυσματικής ή μη.

Το περικάρδιο αποτελείται από εξωτερικά και εσωτερικά στρώματα, μεταξύ των οποίων συνήθως υπάρχει μικρή ποσότητα υγρού. Το υγρό χρειάζεται για να διευκολύνει την τριβή κατά τη σύσπαση του καρδιακού μυός.

Η περικαρδίτιδα μπορεί να δράσει ως ανεξάρτητη μεμονωμένη ασθένεια ή να είναι επιπλοκή ασθενειών άλλων οργάνων και συστημάτων.

Αιτίες ανάπτυξης περικαρδίτιδας

• μολυσματικές (βακτήρια, ιοί, μύκητες, πρωτόζωα κ.λπ.),
• μη μολυσματικές (αλλεργικές ασθένειες, συστηματικές ασθένειες του συνδετικού ιστού, ορισμένες ασθένειες του αίματος, μεταβολικές διαταραχές, τραυματισμοί, έκθεση σε ακτινοβολία, θεραπεία με ορισμένα ορμονικά φάρμακα, καρκίνος).

Υπάρχουν ιδιοπαθείς περικαρδίτιδα (περιστατικά περικαρδίτιδας όπου δεν μπορεί να προσδιοριστεί η αιτία της φλεγμονής).

Στην ανάπτυξη της περικαρδίτιδας σημαντικό ρόλο παίζουν αλλαγές στη σύνθεση ή την ποσότητα του περικαρδιακού υγρού υπό την επίδραση των παραπάνω παραγόντων.

Συμπτώματα περικαρδίτιδας

Τα συμπτώματα της περικαρδίτιδας είναι καρδιακά και γενικά ο βαθμός και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτώνται από τη μορφή και το στάδιο της νόσου.

Το κύριο καρδιακό σύμπτωμα είναι ο πόνος στην καρδιά, που γίνεται αισθητός στο 90% των περιπτώσεων. Ο πόνος συνήθως εντοπίζεται πίσω από το στέρνο ή στο αριστερό μισό του θώρακα και μπορεί να ακτινοβολεί στο αριστερό χέρι. Η ένταση του πόνου ποικίλλει: από σχεδόν ανεπαίσθητο έως εξαιρετικά οξύ, που μοιάζει με καρδιακή προσβολή. Η φύση και η ένταση του πόνου ποικίλλει ανάλογα με τη θέση του σώματος. Ο πόνος μειώνεται όταν ξαπλώνετε στη δεξιά πλευρά με τα πόδια τραβηγμένα μέχρι το στήθος ή όταν σκύβετε προς τα εμπρός. Αυτό συμβαίνει επειδή σε αυτή τη θέση, όταν η καρδιά συστέλλεται, τα φλεγμονώδη τοιχώματα του καρδιακού σάκου έρχονται σε λιγότερη επαφή. Ο πόνος εντείνεται όταν βήχετε, παίρνετε μια βαθιά αναπνοή ή ξαπλώνετε ανάσκελα. Σε ορισμένους τύπους περικαρδίτιδας μπορεί να μην υπάρχει καθόλου πόνος. Ένα άλλο κοινό σύμπτωμα είναι η εμφάνιση κυκλοφορικής ανεπάρκειας (δύσπνοια με καταπόνηση και σε κατάσταση ηρεμίας, οίδημα)

Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• αδυναμία;
• ίδρωμα;
• κόπωση, έλλειψη ή μειωμένη όρεξη.
• αυξημένη θερμοκρασία.

Εάν η περικαρδίτιδα έχει αναπτυχθεί ως επιπλοκή άλλης ασθένειας, τα συμπτώματα βλάβης σε άλλα όργανα και συστήματα μπορεί να είναι παρόντα στο προσκήνιο.

Τύποι και μορφές περικαρδίτιδας

• Οξεία περικαρδίτιδα - έως 1-2 μήνες από την έναρξη της νόσου. Τύποι οξείας περικαρδίτιδας: εξιδρωματική (διαχυτική), ινώδης (ξηρή).
• Υποξεία περικαρδίτιδα - από 2 έως 6 μήνες από την έναρξη της νόσου. Τύποι υποξείας περικαρδίτιδας: εξιδρωματική (εξίδρωση); κόλλα (κολλώδες)? συσταλτικός (συμπίεση).
• Χρόνια περικαρδίτιδα – περισσότερο από 6 μήνες από την έναρξη της νόσου. Τύποι χρόνιας περικαρδίτιδας: εξιδρωματική (εξίδρωση); κόλλα (κολλώδες)? συσταλτικό (συμπίεση)? συμπιεστική περικαρδίτιδα με ασβεστοποίηση («καρδιά του κελύφους»).

Ως αποτέλεσμα της φλεγμονώδους διαδικασίας, μεγάλη ποσότητα υγρού συσσωρεύεται στην περικαρδιακή κοιλότητα. Το υγρό μπορεί να περιέχει διάφορα κυτταρικά στοιχεία και ουσίες, ανάλογα με την παρουσία τους, η εξιδρωματική περικαρδίτιδα χωρίζεται σε διάφορους υποτύπους (πυώδης, αιμορραγική, ουραιμική κ.λπ.).

Εάν η συλλογή συσσωρευτεί πολύ γρήγορα, το εξωτερικό στρώμα του περικαρδίου δεν έχει χρόνο να τεντωθεί, συμβαίνει συμπίεση των καρδιακών θαλάμων, η καρδιακή παροχή πέφτει απότομα και αναπτύσσεται οξεία καρδιαγγειακή ανεπάρκεια. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται καρδιακός επιπωματισμός. Ο καρδιακός επιπωματισμός είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που απαιτεί επείγουσα νοσηλεία και θεραπεία.

Εάν το υγρό συσσωρεύεται αργά στην περικαρδιακή κοιλότητα, το εξωτερικό στρώμα του περικαρδίου έχει χρόνο να τεντωθεί, χωρίς συμπίεση των τοιχωμάτων της καρδιάς και διαταραχή της λειτουργίας του. Περισσότερο από 1 λίτρο υγρού μπορεί να συσσωρευτεί στην περικαρδιακή κοιλότητα. Ένας διευρυμένος καρδιακός σάκος μερικές φορές παρεμβαίνει στη φυσιολογική λειτουργία των κοντινών οργάνων (οισοφάγος, τραχεία, πνεύμονες, υποτροπιάζον νεύρο), η οποία εκδηλώνεται με διαταραχές κατάποσης, βήχα, βραχνάδα και άλλα συμπτώματα.

Ινώδης περικαρδίτιδα.

Στην περικαρδιακή κοιλότητα σχηματίζεται υγρό (φλεγμονώδης συλλογή) που περιέχει ινωδογόνο. Μέρος του υγρού αναρροφάται μέσω των λεμφικών αγγείων, αλλά οι ίνες ινώδους εγκαθίστανται στα φύλλα του καρδιακού σάκου, περιορίζοντας την κίνησή τους.

Συγκολλητική περικαρδίτιδα.

Με συγκολλητική περικαρδίτιδα, ως αποτέλεσμα της φλεγμονώδους διαδικασίας, ο συνδετικός ιστός αναπτύσσεται στα περικαρδιακά στρώματα, σχηματίζοντας συμφύσεις.

Συσταλτική περικαρδίτιδα.

Με τη συσταλτική περικαρδίτιδα, ως αποτέλεσμα της φλεγμονώδους διαδικασίας, ολόκληρη η κοιλότητα του καρδιακού σάκου γεμίζει με ουλώδη ιστό, προκαλώντας συμπίεση των καρδιακών θαλάμων και βλάπτοντας τη λειτουργία της καρδιάς.

Συμπιεστική περικαρδίτιδα με ασβεστοποίηση («καρδιά κελύφους»).
Με μια «θωρακισμένη» καρδιά, ως αποτέλεσμα της φλεγμονώδους διαδικασίας, τα στρώματα του περικαρδίου γίνονται πιο πυκνά, συγκολλούνται μεταξύ τους και εναποτίθεται ασβέστιο σε αυτά. Ένας άκαμπτος και ανενεργός καρδιακός σάκος διαταράσσει τη λειτουργία της καρδιάς.

Διάγνωση και θεραπεία περικαρδίτιδας

Η περικαρδίτιδα είναι μια πολύ «πονηρή» ασθένεια, λόγω των μη ειδικών, στα μάτια ενός λαϊκού, των συμπτωμάτων της και της «μεταμφίεσης» της όπως κάποιες άλλες ασθένειες. Εάν υπάρχει υποψία περικαρδίτιδας, η συνεννόηση με καρδιολόγο είναι υποχρεωτική. Με ασυμπτωματική ή ελάχιστα συμπτωματική περικαρδίτιδα, η διάγνωση της νόσου είναι δύσκολη. Το κλειδί για τη σωστή και αποτελεσματική θεραπεία είναι τα διαγνωστικά υψηλής ποιότητας.

Πρόσφατες δημοσιεύσεις